Protetik diş hekimliği; dişlerin sekil, form bozukluklarını ve diş eksikliklerinin teşhisini, tedavi planlamasını, rehabilitasyonunu, oral fonksiyonların tamamlanmasını ve okluzyonun düzenlemesinin yani sıra hastanın görüntüsünün ve estetiğinin geliştirilmesinde etkili bir tedavi bilimidir.
Protetik yaklaşım dört ana konudan oluşmaktadır;
Tam Protezler
Ağızdaki tüm dislerin kaybedilmesi sonucunda agza yapilan hareketli (takilip çikarilabilen) protezlerdir. Özel akriliklerden bir yapı üzerine yine akrilik veya porselenden yapilmis disler kullanilarak hazirlanir. Tam damak protezleri olarak da isimlendirilebilir.
Hareketli Bölümlü Protezler
Kismi dis eksikliginde yani dislerin bir kisminin kaybedilip bir kisminin agizda oldugu özel akrilik ve/veya metaller birlikte kullanilarak hazirlanan krose (kanca) adi verilen metal parçalari ile dise tutunmayi saglayan ve hastalarin istegine bagli olarak çikarilip takilabilen protezlerdir.
Implant
Dis ya da dislerin eksikliginde, dis kökü seklinde titanyumdan hazirlanmis ve çene kemigine küçük bir operasyon ile yerlestirilen suni dis kökleridir. Kemik ile özel bir bag olusturarak yerlestirildigi yere, hücresel olarak tutunur. Bu tutunma tamamlandiginda (2-6 ay) üst yapi dedigimiz protezi hazirlama islemine geçilir. Günümüzde implantlar tartismasiz olarak dogal dise en iyi alternatiflerdir.
Sabit Protezler (Kuron-Köprü)
Dişsiz boslugun her iki tarafindaki destek dislerin belli oranlarda küçültülerek ve bu disler üzerine yapistirma yoluyla hazirlanan porselen ve/veya metalden yapilan restorasyonlardir.
Parsiyel Protezler
Kısmen dişsiz ağızlara uygulanır. Dişler üzerine gelen tırnaklar ve kancalarla tutuculuk sağlanır.
Hassas Tutucu Protezler
Kısmen dişsiz ağızlara uygulanır. Kanca gibi dışardan görünen herhangi bir aparatı olmayan estetik protezlerdir.
Çene Eklem Problemleri
Çene eklemlerinin tam açılmama, hiç açılmama, çene açıldıkça yerinden çıkma gibi fonksiyon bozukluklarını kapsar. Eklemin onarımı, eklemin ortadan kaldırılması ve suni bir eklem oluşturulması gibi girişimlerle sorun çözümlenir.
Temporomandibuler Eklem (TME, Alt çene eklemi ) ve/veya çiğneme kaslarını tutan ağrı ve fonksiyon bozukluğu sendromudur. Eklem yüzeyi ve disk arasındaki uyum bozulmuştur. Çene eklemi bozuklukları, günümüzde yaygın bir kesimi etkisi altına almış durumdadır.
Alt Çene Eklemi Fonksiyon Bozukluklarının Nedenleri
· Çenelere yada eklem bölgesine gelen direkt travma (kaza ya da darbe sonucu)
· Tek taraflı çiğneme alışkanlığı
· Diş eksiklikleri
· Diş sıkma ve gıcırdatma
· Stres, depresyon vs.
· Fizyolojik olmayan diş kapanışı
· Eklemin gelişimsel defektleri(hipoplaziler vs.)
· Dejeneratif eklem rahatsızlıkları, osteoartritis, artrozis
· Otoimmün hastalıklar, romatoid artrit, lupus
Çene eklem rahatsızlığını nasıl hissedersiniz?
Her yutkunuşta, esnemede, çiğnemede, konuşmada ortaya çıkan batıcı ve şiddetli bir ağrı olabileceği gibi, sürekli ve donuk bir ağrı da olabilir. Ağrı, eklemin yer aldığı, hemen çene önündeki bölgede olabileceği gibi birçok yere de yansıyabilir. Ağrı, ekleme yapışan kaslarda spazm oluşturarak yüze, başa, kulağa ve çeneye yansıyabilir.
Tedavi Seçenekleri
· Hasta eğitimi ve koruyucu tedavi
· Splint tedavisi
· İlaç tedavisi
· Egzersizler
· Fizik tedavi
· Manipülasyon
· Psikiyatrik destek
· Geç kalınmış vakalarda ileri tedaviler (Cerrahi vs.)